De Muiderkerk is de kerk van de Nederlandse Hervormde Funengemeente en staat aan de Linnaeusstraat tegenover een ingang van het Oosterpark. Het gebouw wordt gebruikt door de Muiderkerkgemeente, die samen met de Elthetokerkgemeente deel uitmaakt van de Protestantse Kerkgemeente Amsterdam-Oost (PKAO). Zondagmorgen om 10:30 beginnen de kerkdiensten.

 Geschiedenis Muiderkerk

Opdrachtgever voor de bouw van de Muiderkerk was predikant Vos. De kerk werd ontworpen door architect G.W. Vixseboxse die veel voor de Hervormde gemeente werkte. Het was destijds de 12e hervormde kerk van Amsterdam. De eerste steen werd gelegd op 1 april 1892 door de predikant zelf. Op Tweede Kerstdag 1892 werd de kerk ingewijd. De Muiderkerk was een zaalkerk in de vorm van een Grieks kruis met fronttoren in neorenaissancestijl. Op de laatste dag van oktober 1989 stond de Muiderkerk in brand. De schade was zo groot dat de kerk afgebroken moest worden, enkel de toren kon van de sloop worden gered.

Datum: 1892 Foto: Stadsarchief Amsterdam

Nieuwe Muiderkerk

Het heeft een tijd geduurd voordat besloten was wat er met de kerk moest gebeuren. De kerk stond er jaren als een ruïne aan de Linnaeustraat. In 1993 werden de buitenmuren van de kerkzaal gesloopt en de toren gerestaureerd. In 1997 werd de nieuwe Muiderkerk gebouwd, tegen de toren aan. Architect Van Hoogevest, die al eerder restauratieprojecten had gedaan, nam het project voor zijn rekening.

Het exterieur van de kerk is een stuk moderner dan van zijn voorganger en dat geldt ook voor het interieur. Het nieuwe complex bood onderdak aan de kerk maar ook aan een afdeling van KIT. Het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en erfenis (NiNsee) is een tijd in het complex gehuisvest geweest. In 2012 werd de subsidiekraan dichtgedraaid en de organisatie werd opgeheven. Momenteel zit er een lunchroom in dat gedeelte van het complex.

Muidertoren verkocht voor 1 euro

Hoewel de toren de brand had overleefd, kwam het niet geheel ongeschonden uit de brand. Ook raakte het door achterstallig onderhoud in verval. De protestantse kerkgemeenschap had niet de middelen om de toren op te knappen en verkocht het in 2011 voor het symbolische bedrag van 1 euro aan bouwbedrijf M.J. De Nijs en zonen.

De Nijs laat leerlingbouwvakkers de toren restaureren. Uiteindelijk zou de toren een herbestemming moeten krijgen en met het geld dat daarmee verdiend wordt, kan de toren in de toekomst worden onderhouden.

Steenkuyl-orgel vindt nieuw onderkomen

Datum: 06-02-1981 Foto: Stadsarchief Amsterdam

In originele Muiderkerk stond in 1892 een door de firma D.G. Steenkuyl te Amsterdam vervaardigd twee-klaviers orgel. Het orgel maakte gebruik van het pneumatische systeem (het Duitse “Rohren”) dat voor die tijd modern was.

Het orgel is helaas niet ongeschonden uit de brand van 1989 gekomen. De vrijstaande pneumatische speeltafel heeft het niet overleefd en hetzelfde gold voor de frontpijpen. Het pijpwerk was niet verloren gegaan in de vlammenzee maar had wel schade door het bluswater.

Wat over was werd gebruikt in een nieuw te bouwen orgel dat op 23 november 1996 in gebruik werd genomen in de Geref. Vrijgemaakte Goede Herderkerk in Emmen. De ironie wil dat dit nieuwe orgel het vorige orgel verving dat door een brand verloren was gegaan.

Wensplein voor de vrede

Op het pleintje voor de kerk staat een kunstwerk van staal in de vorm van een kralenketting. Het is gemaakt door kunstenaars Elly van den Hout en Trinette Scheper. Het werd op 17 mei 2008 onthuld door Gerdi Verbeet. Elk ‘kraal’ bevat een van de 37 geselecteerde vredeswensen van verschillende buurtbewoners. Het is bedoeld om stil te staan bij vrede, vrijheid en goed samenleven. Het plein wordt dan ook het Wensplein voor Vrede genoemd. De kerk houdt ook een Vredesweek waarin dialoogbijeenkomsten verschillende groepen mensen moeten samenbrengen.

Datum: 16-11-2017 Foto: Martijn Verkuil

Datum: 16-11-2017 Foto: Martijn Verkuil

Tekst: Martijn Verkuil (voor bronnen zie info links verderop)